Projekt został opublikowany w Elektronice dla Wszystkich 5/2012
Obcinanie sygnału:
Działanie efektów overdrive i distortion polega na odpowiednim obcinaniu sygnału z gitary. Obcinanie jest nieliniowym procesem wytwarzającym częstotliwości harmoniczne normalnie nieobecne w sygnale audio. Czysty sygnał składa się z dwóch faz, narastanie i opadanie, natomiast opisywany tutaj efekt dodaje jeszcze fazę podtrzymania. Czas trwania fazy podtrzymania zależy od przesterowania jakie wprowadza overdrive czy distortion: jest on tym dłuższy im niższy jest próg odcięcia i im większy jest poziom sygnału przed ścinaniem. Sytuację tą przedstawia rysunek poniżej.Działanie:
Układ z rysunku 3 nie jest niczym odkrywczym, gdyż w internecie można znaleźć setki schematów bardzo podobnych do zastosowanego w prezentowanym projekcie. Sercem układu jest tutaj wzmacniacz operacyjny U1 (NE5532). Pierwsza jego połówka pracuje w obwodzie obcinania sygnału wejściowego. Rezystory R8 (22k) i R14 (2,2k) oraz potencjometr P1 (1M LOG) o charakterystyce logarytmicznej pozwalają zmieniać wzmocnienie obwodu z układem U1A, a co za tym idzie ustawiają próg obcinania sygnału. Dodatkowo R14 i C7 (150nF) tworzą filtr górnoprzepustowy kompensujący podbicie niskich i średnich częstotliwości naturalnie występujące w sygnale z gitary. Elementem bezpośrednio odpowiedzialnym za nieliniową charakterystykę wzmacniacza są diody D4-D7 (1N4148) zapięte w sprzężeniu zwrotnym U1A. Realizują one obcinanie miękkie. Za obcinanie twarde odpowiadają diody D8-D9 (1N4148) zwierające sygnał z wyjścia U1A do napięcie polaryzującego VB równego połowie napięcia zasilania. Zmianę typu obcinania dokonuje się za pomocą przełącznika J1 (SOFT/HARD), który albo dołącza do wyjścia U1A diody D8-D9, albo rezystor R15 (6,8k). C6 (100nF) można tutaj traktować jako dodatkową filtrację napięcia polaryzującego, a R2 (4,7k) razem z R15 jako dzielnik napięcia dopasowujący poziom sygnału w obu trybach. Niezależnie od wybranego trybu obcinania sygnał z U1A poprzez rezystor R2 trafia na filtr dolnoprzepustowy C9 (6,8nF), a dalej na kolejny, o regulowanej częstotliwości granicznej, złożony z potencjometru P2 (50k LIN) i kondensatora C11 (4,7nF). Filtr P2, C11 pozwala regulować obcięcie wysokich tonów, powstałych po operacjach zniekształcenia sygnału wejściowego. Sygnał wejściowy podawany jest na złącze IN (JACK_STEREO) i dalej przed filtr górnoprzepustowy C1 (10nF), R4 (560k) na bazę tranzystora T1 (BC546). Tranzystor pracuje tutaj w konfiguracji bufora o wzmocnieniu 1, a rezystor R9 (10k) stanowi jego obciążenie. Rezystor szeregowy R3 (1k) oraz diody D2-D3 (1N4007) stanowią zabezpieczenie przez zbyt dużym napięciem na wejściu układu. Sygnał z emitera T1 trafia na zestaw filtrów złożonych z C4-C5 (100nF), R12-R13 (39k) oraz R5 (560k), a dalej na wejście wzmacniacza operacyjnego U1.Druga połówka wzmacniacza U1 stanowi bufor wyjściowy. Jego wzmocnienie ustalone jest przez rezystory R10-R11 (10k). Sygnał wyjściowy z bufora U1B trafia poprzez kondensator C12 (470nF) na potencjometr P3 (50k LOG), który umożliwia regulację poziomu sygnału. Przełącznik J2 (BYPASS) pozwala włączyć obejście (BYPASS) efektu, na wyjściu OUT (JACK_MONO) dostępny jest wtedy sygnał bezpośrednio z gitary. W drugiej pozycji przełącznika sygnał z suwaka potencjometru P3 trafia do złącza wyjściowego. Poziom sygnału, ustawiany za pomocą P3, powinien być tak dopasowany żeby zarówno przy działającym efekcie jak i przy włączonym obejściu (BYPASS) głośność była taka sama.
Układ zasilany jest z baterii 9V. Elementy C2-C3 (220uF) oraz R6-R7 (4,7k) dzielą napięcie zasilania na pół, tworząc napięcie polaryzujące wzmacniacze operacyjne i inne kluczowe obwody w układzie. Kontrolką zasilania jest dioda D1 (LED), której prąd ograniczany jest przez rezystor R1 (4,7k). Gniazdo wejściowe IN jest stereofonicznym gniazdem JACK i stanowi jednocześnie wyłącznik zasilania. Wtyczka mono z gitary wpinana do gniazda stereo zwiera środkowy styk gniazda do masy dołączając baterię do układu.
Budowa:
Widok płytki drukowanej od strony druku (od spodu) dostępny jest tutaj. Odbicie lustrzane płytki można pobrać tutaj. Rysunek dostępny tutaj z pewnością przyda się podczas lutowania płytki od strony elementów (od góry). Lutowanie należy rozpocząć od 5 zworek, których nie udało się uniknąć z racji jednowarstwowej płytki drukowanej. W dalszej kolejności powinny zostać zamontowane wszystkie rezystory i kondensatory, a szczególnie te leżące między złączami IN i OUT. Pod wzmacniacz operacyjny U1 dobrze jest zastosować podstawkę. Na samym końcu montuje się potencjometry i złącza JACK. W roli przełączników J1 i J2 najlepiej zastosować miniaturowe wyłączniki dźwigniowe (dwu-pozycyjne, pojedyncze) montowane na przewodach. Dioda D1, sygnalizująca obecność napięcia zasilania powinna być zamontowana na długich nóżkach, tak aby dostała do górnej ścianki obudowy. W praktyce długość wyprowadzeń da się dopiero dobrać po wykonaniu otworów w obudowie na potencjometry i gniazda JACK. Cały układ z powodzeniem zmieści się w niewielkiej obudowie Z7A, wraz z baterią 9V.Zdjęcia Projektu:
Wykaz Elementów:
Elementy Distortion:
Załączniki:
Projekt Płytki: | ||
AB AB AB | Płytka (strona druku,termotransfer) | 16.8 kB |
AB AB AB | Płytka (strona druku,odbicie lustrzane) | 16.8 kB |
AB AB AB | Płytka (strona druku, kilka płytek na stronie, termotransfer) | 111.6 kB |
AB AB AB | Montowanie (strona elementów) | 21.3 kB |
AB AB AB | Warstwa Opisowa (strona elementów) | 58.0 kB |
AB AB AB | Soldermaska (strona druku) | 54.2 kB |
Dokumentacja: | ||
AB AB AB | Schemat Ideowy | 38.0 kB |
AB AB AB | Lista Elementów | 1.7 kB |
AB AB AB | Lista Montażowa | 1.7 kB |
Pozostałe: | ||
AB AB AB | Nadruk na Obudowę | 30.7 kB |
Pytania i Komentarze:
comments powered by Disqus
Lipiec 19, 2018
Zasilacz do wzmacniaczy już opisany ...
Więcej …
Czerwiec 20, 2018
Moduł wykonawczy już opisany...
Więcej …
Więcej nowinek …
Zasilacz do wzmacniaczy już opisany ...
Więcej …
Czerwiec 20, 2018
Moduł wykonawczy już opisany...
Więcej …
Więcej nowinek …
Polecane Strony